Copy
Nieuwsbrief: Vakantietips, Rivierrombouten, mobiel in het buitenland en This Side of Paradise
Nieuwsbrief 24
30 juni 2016
Zomer! Lange dagen met vlinders en libellen, zwoele nachten met vleermuizen en nachtvlinders. Tijd voor vakantie, daarom een nieuwsbrief vol met vakantietips! Wereldwijd invoeren, buitenlandse soortenlijsten instellen, meedoen met de Europese Broedvogelatlas, het kan allemaal met Waarneming.nl. Eind augustus zien we iedereen graag op de tweede editie van This Side of Paradise, het congrestival voor het hele gezin.

Samen ontdekken we meer!

Dagje de natuur in?

Gebruik dan onderstaande tips:
  1. Weet je welk gebied je gaat bezoeken? Zoek dit gebied op via het menu van Waarneming.nl onder het kopje 'Geografie', keuze 'Lijst van gebieden'
  2. Heb je geen idee welke gebieden in de omgeving liggen? Zoek ze op via de gebiedenzoekkaart. Zoom naar de te bezoeken lokatie en klik op de kaart. Rechts komen één of meer gebieden te staan. Klik op een gebied.
Als je het scherm van één gebied hebt geopend zie je gelijk de laatste waarnemingen. Aan de rechterkant zie je nog andere opties waaronder de 'Waargenomen soorten'. Door middel van de juiste keuzes kun je daar een selectie maken van de soorten waarin jij geïnteresseerd bent. 
De Grote Weerschijnvlinder is een zeldzame en lastig te ontdekken dagvlinder. De komende weken is deze soort nog te zien op verschillende locaties in het oosten en zuiden van ons land.

This Side of Paradise gaat hard!

Waarneming.nl en Veldshop.nl organiseren This Side of Paradise, het natuur-event van het jaar! Elk habitat wordt belicht, flora- en faunabreed. Voor oud en jong, want er is een prachtig jeugdprogramma, en onder de 12 jaar is toegang gratis! Kom met je hele gezin een weekend naar De Biotoop in Haren en geniet met andere natuurliefhebbers van lekker biologisch eten en drinken, goede muziek, leerzame workshops, mooie excursies en nog veel meer! Overnachten kan op de camping, op een slaapzaal, of je regelt zelf iets in de buurt!

Meer informatie op http://www.thissideofparadise.nl. Nu met vroegboekkorting!

Mobiel invoeren in het buitenland?
Gebruik de juiste soortenlijst!

Als je naar Frankrijk gaat om vlinders te kijken, is het handig als je direct de lijst met Franse dagvlinders kunt gebruiken. En dat kan!
In ObsMapp en iObs kun je kiezen voor een specifieke soortenlijst van een continent, land of regio. Voor de vogels zijn binnen ObsMapp en iObs de meeste lijsten beschikbaar. Zoek voor jouw bestemming de juiste lijst, en je kunt eenvoudig en gericht invoeren. Bestaat jouw landenlijst nog niet, kies dan de lijst van het continent (bijvoorbeeld Europa), of een naburig land.

Een overzicht van beschikbare lijsten kun je hier vinden.
Hoe haal je soortenlijsten op?
ObsMapp: Instellingen > Download > Soort  > Landenlijst
iObs: Lijsten > klik op + rechts onder > kies soortgroep, taal en regio

Het kan geen kwaad om de al aanwezige soortenlijsten in je app geregeld te vernieuwen. De taxonomie staat nooit stil. Sommige soorten worden gewijzigd en andere worden toegevoegd. 

Hoe werk je soortenlijsten bij?
ObsMapp: Instellingen > Download > Soort
Vink de te updaten lijsten aan en druk op ok.
iObs: Lijsten
Klik op de te updaten lijst. Klik dan op het icoon rechts boven.

Zorg er ook voor dat je altijd de meest recente versie van iObs of ObsMapp geïnstalleerd hebt!
Zelfs in België kom je al soorten tegen die in Nederland niet voorkomen, zoals de bovenstaande Ringoogparelmoervlinder. Foto: John Vantighem.

Rivierrombouten onderzocht

De eerste Rivierrombouten zijn uitgeslopen. Deze beschermde soort van het Nederlandse rivierengebied is in 1996 herontdekt bij Nijmegen en daarna op meer locaties aangetroffen. Het lijkt erop dat de Rivierrombout de laatste jaren achteruitgaat in ons land, maar zeker weten doen we dat niet. Om te kijken op welke locaties langs de rivieren deze soort voorkomt, organiseren de Vlinderstichting en Waarneming.nl een simultaantelling.

Hoe zoek je larvenhuidjes?
Bij Rivierrombouten zijn de larvenhuidjes vaak makkelijker te vinden dan de imago's (die vrijwel direct na het uitsluipen wegvliegen). Daarnaast laten de larvenhuidjes zien dat de soort zich in de omgeving van die plek kan handhaven. In theorie kunnen de uitsluipende larven en dus ook de lege larvenhuidjes overal langs de grote rivieren worden gevonden, maar de meeste worden gevonden op makkelijk te controleren oppervlakken, zoals zandstrandjes en keien aan de basis van strekdammen (rivierkribben). Loop zo’n locatie zigzaggend af en zoek goed naar in het kale zand liggende huidjes. Vaak liggen de huidjes op enige meters van het natte zand, in de ‘aanspoelzone’. Dat is de hoogste lijn waar golfslag van de rivier nog net komt en waar veel aangespoeld materiaal ligt.

De huidjes zijn licht en waaien makkelijk weg. Kijk daarom goed in hoekjes waar weggewaaid strooisel terecht komt. Daar liggen vaak meerdere huidjes bij elkaar. Goed zoeken is wel noodzakelijk, kijk maar eens hoe goed de schutkleur van zo'n huidje is. Foto: Jurrien van Deijk.
Kijk ook naar imago's
Ook jonge, pas uitgeslopen imago’s kunnen worden gevonden. Deze bevinden zich vaak in de ruigte achter de zandstrandjes. Ze vliegen weg bij benadering en vallen dan op door hun nog bleke verschijning en zwakke vlucht. Vaak gaan ze een klein stukje verderop weer zitten, zodat ze goed bekeken (en gedetermineerd) kunnen worden. Maak indien mogelijk een foto van alle huidjes en imago’s die je aantreft, ter documentatie, want er zijn meer soorten die langs de rivieroever te vinden zijn. Foto imago: Adri Clements.
 
Benieuwd hoe een larve zich ontdoet van zijn huidje? Kijk dan eens
naar deze prachtige fotoserie van Faz & Es.

Waarnemingen invoeren
Het doel is dit jaar het hele Nederlandse rivierengebied te tellen. Goed gezocht maar geen Rivierrombouten of vervellingshuidjes van deze soort aangetroffen, dan kun je via ons projectscherm een nulwaarneming invoeren en een kaart opvragen, hierop staan alle hokken die al zijn geteld. Is een hok al bekeken, dan is het uiteraard het beste een ander hok te onderzoeken. Voor meer informatie over Rivierrombouten en dit project, klik hier

Succes in het veld!

Observation.org

Waarneming.nl is onder de naam Observation.org wereldwijd beschikbaar. Inloggen kun je gewoon met je Waarneming.nl gebruikersgegevens. Vervolgens werkt Observation.org net als Waarneming.nl, maar dan wereldwijd. Ideaal om al je vakantiewaarnemingen in te voeren!

Als je invoert met één van onze apps via je smartphone, komen je waarnemingen na het uploaden automatisch op de juiste site terecht.

Europese Broedvogelatlas

Dat de natuur niet stilstaat is bij iedereen bekend. Veranderingen in landgebruik en klimaat zorgen voor het verdwijnen en verschijnen van soorten. Om deze veranderingen vast te leggen wordt in heel Europa hard gewerkt aan een Europese Broedvogelatlas (EBBA2). Alle via Observation.org ingevoerde waarnemingen dragen bij aan dit project.

Canarische eilanden tot Nova Zembla
In grote delen van Europa is nog maar weinig data verzameld. Vooral in de dunbevolkte delen is nog veel onbekend. Ga je op vakantie naar het buitenland, dan is dat de kans om hier verandering in te brengen.
Kleur de kaart groen
Op het kaartje hiernaast zie je het onderzoeksgebied. Als je op het kaartje klikt, kun je inzoomen en meer informatie opvragen. Een hok wordt op de kaart pas groen zodra hier meer dan 48 soorten zijn gemeld. Elke waarneming met een broedcode telt mee, van Koolmezen tot de zeldzame Bastaardarend. 
Zingen, transport van voedsel of een nest met jongen
Om de waarneming(en) te laten meetellen voor de broedvogelatlas is het van belang om bij 'Gedrag' de meest passende keuze te maken. 

Punttellingen
Voor dit project is het ook mogelijk om punttellingen te doen. Bij deze tellingen noteer je begintijd, eindtijd en alle soorten die je waarneemt vanaf een vast punt. Dit soort "gestandaardiseerde" tellingen hebben extra waarde doordat het iets zegt over zowel de aan- als afwezigheid van soorten, en ze makkelijk vergelijkbaar zijn over heel europa.
Om een punttelling in te voeren selecteer je een locatie op de kaart en een straal waar je geteld hebt. Automatisch worden alle soorten die je binnen deze cirkel hebt ingevoerd voor je ingevuld, waarna je de lijst nog kunt aanvullen met wat je mogelijk nog niet ingevoerd hebt. Het invoerscherm voor deze waarnemingen en meer vind je op Euro.observation.org.

Op reis met Waarneming.nl 

Op Reis met Waarneming.nl biedt een gevarieerd aanbod van dagexcursies. Je beleeft een mooie dag in de natuur onder begeleiding van zeer deskundige gidsen en steunt tegelijkertijd Waarneming.nl.

Zaterdag 6 augustus - Slangenarend en meer in het Fochteloërveen
Zaterdag 3 september - Speuren naar sporen in N.P. Weerribben (incl. vaartocht)
Zaterdag 15 oktober - Fietsexcursie: najaar op Schiermonnikoog
Zondag 9 oktober - Met Waarneming.nl de zee op (boottocht)
Zaterdag 29 oktober - Instapdag zeevogels Westkapelle
Zondag 6 november -  Instapdag zeevogels Ameland
Zaterdag 17 december - Dagje ganzen in de Delta 

Kijk voor alle informatie en om te boeken op de pagina Op Reis met Waarneming.nl.

Waarnemer aan het woord:
Pieter Baalbergen

Ik ga nu al een paar jaar op vakantie met een aantal vrienden. Tijdens deze reizen gaan we ergens in Europa op zoek naar vogels, dagvlinders, libellen en al het andere dat daar te vinden is.
Een paar maanden van tevoren beginnen we in Nederland met de voorbereidingen. Zo kijken we goed naar de waarnemingen op Observation.org en dan natuurlijk vooral naar de soorten die we nog niet hebben gezien of die niet in Nederland voorkomen. 
Van deze soorten noteren we waar deze zijn waargenomen. Als na enige tijd alle soorten die we graag willen zien op de kaart staan, wordt een zo efficiënt mogelijke route uitgestippeld. Enkele soorten hebben dan een streepje voor en hier steken wij dan ook graag extra moeite in. Denk aan Scharrelaars, Rouwmezen en Maskerklauwieren (de laatste hebben we helaas niet gezien) in Bulgarije of een Pasja in Spanje.

Dat deze methode vruchten afwerpt, blijkt wel als we de resultaten op een rij zetten. Lang niet elke soort die op ons verlanglijstje staat krijgen we te zien, maar door een aantal doelsoorten te hebben zie je wel veel van het land en kom je vaak op de mooiste stukjes. In Bulgarije kwamen we van de Rhodopen in het zuidoosten tot aan de Zwarte Zeekust en de Donau in het noorden. Langzaam zie je de soortensamenstelling veranderen. Opeens zie je bijvoorbeeld meer Roodkopklauwieren dan Grauwe Klauwieren en even later zijn opeens de Kleine Klapeksters in de meerderheid.
In Spanje kozen wij ervoor om vanaf de hoogste plekken in de Pyreneeën af te zakken tot de steppe ongeveer 250 kilometer zuidelijker. Dit alles binnen een week. Het is stevig doorlopen tijdens zo'n vakantie: 's ochtends vroeg begin je relatief laag en 's avonds zak je langs de westkant (zonnige zijde) van de berg af. Als je dan na 10 dagen meer dan 100 soorten dagvlinders hebt gezien is de voldoening groot.

Natuurlijk delen wij al onze waarnemingen weer via Observation.org. Vaak voeren wij op zo'n dag meer dan honderd waarnemingen in. Zowel de algemene als de zeldzame soorten doen dan mee. Je ziet ook altijd wel weer soorten die daar voorheen niet zijn gemeld. Dit maakt Observation.org nog waardevoller voor de plaatselijke natuurbescherming en andere waarnemers die dit gebied aandoen. Erg leuk was het dan ook om eenmaal thuis een mailtje te ontvangen over de herontdekking van een Blauwe ijsvogelvlinder: deze soort was in het desbetreffende deel van de Pyreneeën al enkele decennia niet meer gemeld!
Facebook
Twitter
Forum
Email
FAQ
Hoe voer ik een waarneming in?
Het valideren van waarnemingen? Hoe en waarom?
Ik ben mijn wachtwoord kwijt? 
Ik kan mijn waarneming niet vinden?
Commentaar bij een waarneming, hoe reageer ik daarop?
Een bestand met waarnemingen op uw pc?

O
ude nieuwsbrieven lezen
Copyright © 2016 Waarneming.nl


Uitschrijven van deze nieuwsbrief
Aanpassen van uw gegevens